การขออนุญาตตั้งโรงงานอุตสาหกรรมในประเทศไทย มีขั้นตอนและรายละเอียดสำคัญที่ต้องรู้ โดยเฉพาะสำหรับโรงงานที่เข้าข่ายตาม พระราชบัญญัติโรงงาน พ.ศ. 2535 และฉบับแก้ไขเพิ่มเติม
ประเภทของโรงงาน แบ่งเป็น 3 ประเภท ตามลักษณะการควบคุม
1. โรงงานประเภทที่ 1
2. โรงงานประเภทที่ 2
3. โรงงานประเภทที่ 3
ปัจจัยที่ใช้ในการประเมินแต่ละประเภท
1. ประเภทกิจการ
เป็นปัจจัยหลักที่ใช้ในการจำแนก อิงตาม บัญชีแนบท้ายกฎกระทรวง กำหนดกิจการโรงงาน พ.ศ. 2563
ตัวอย่างกิจการ เช่น โรงงานผลิตอาหาร, เคมีภัณฑ์, เครื่องใช้ไฟฟ้า, เย็บผ้า ฯลฯ
2. กำลังแรงม้าของเครื่องจักร
วัดจากเครื่องจักรที่ใช้ในกระบวนการผลิต
ใช้เครื่องจักรเกิน 5 แรงม้า อาจเข้าข่าย ประเภทที่ 2 หรือ 3
ยิ่งกำลังสูง ยิ่งต้องควบคุมมาก
3. จำนวนแรงงาน
มีจำนวนคนทำงานตั้งแต่ 7 คนขึ้นไป มีผลต่อการจัดประเภท
จำนวนแรงงานมาก มักหมายถึงการผลิตที่ใหญ่ขึ้น ต้องควบคุมมากขึ้น
4. ปริมาณการผลิต หรือปริมาณวัตถุดิบที่ใช้
วัดจากปริมาณวัตถุดิบที่ใช้ต่อวัน (Input) หรือ ปริมาณผลผลิตที่ได้ต่อวัน (Output) ของกิจการ
ยิ่งปริมาณมาก มีแนวโน้มเป็นโรงงานประเภท 3 (เสี่ยงต่อสิ่งแวดล้อมสูงกว่า)
5. ความเสี่ยงต่อสิ่งแวดล้อม / ความปลอดภัย
ตัวอย่างความเสี่ยงที่พิจารณา เช่น การใช้สารเคมี, กลิ่นรบกวน, เสียงดัง, ควัน, ความไวไฟ ฯลฯ
หากมีความเสี่ยงสูง ต้องอยู่ภายใต้การควบคุมของรัฐ (ประเภท 3)
6. ที่ตั้งของโรงงาน
บางกิจการตั้งได้เฉพาะในเขตอุตสาหกรรม หรือพื้นที่อนุญาตตามผังเมือง
ที่ตั้งอาจส่งผลต่อการอนุมัติในประเภท 2 หรือ 3
วิธีตรวจสอบ : เว็บไซต์กรมโรงงานอุตสาหกรรม
ขั้นตอนการขออนุญาตตั้งโรงงานประเภทที่ 3 (รง.4)
1. เตรียมเอกสาร
2. ยื่นคำขอ
3. เจ้าหน้าที่ตรวจสอบและพิจารณา
4. การอนุมัติและออกใบอนุญาต
หมายเหตุ : โรงงานบางประเภท เช่น โรงงานอาหาร โรงงานเคมี โรงงานรีไซเคิล อาจมีเงื่อนไขเฉพาะเพิ่มเติมตามกฎหมายที่เกี่ยวข้อง หากโรงงานตั้งในเขตนิคมหรือเขตอุตสาหกรรม อาจต้องขออนุญาตจากการนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (กนอ.) ด้วย